Her gün çocuğuyla "ödev yaptırma mücadelesi" yaşayanlardan mısınız? Ödevlerini çok az yardımla ve hatırlatılmasına gerek olmadan yapan çocukların velilerine gıpta ediyor ve bunu nasıl sağladıklarını merak ediyor musunuz?

O halde öncelikle "ödev yapmanın" öğretilebilir bir beceri olduğunu; ödev yapmayan çocuk ya da ödev mücadelesinin bir kader değil, değiştirilebilir bir durum olduğunu bilmelisiniz.

Çocuğunuza bu beceriyi kazandırmak için ise bazı püf noktalarını bilmeniz ve uygulamanız gerekir.

Ev ödevleri neden verilir?
Ev ödevlerinin amacı sınıfta öğrenilenlerin gözden geçirilmesi ve kazanılan becerilerin uygulamasının yapılmasıdır.

Bunun yanında, çocuğa eğitim ve öğretimi ile ilgili sorumluluk duygusunun kazandırılması da amaçlanır. çocuklar ödevlerini yaparken, öğrenimlerine ilişkin sorumluluk duyguları artar.

Ev ödevleri çocukların zihinsel becerilerini geliştirmelerine de yardımcı olacak çeşitli görevler getirir: Ödevler, çocuğun konsantre olmasını, yönergeleri izlemesini, malzemeleri organize etmesini, problemleri çözmesini ve bağımsız olarak çalışmasını geliştirir.

Ayrıca ev ödevleri okul ile ev arasında bağlantı kuran bir köprü işlevi görür. Okuldan eve döndüğünde okulla ilgili zihinsel ve fiziksel bağlantısının tamamen kopmasını önler.

Öğretmenler ev ödevleri konusunda ne düşünüyor?
Deneyimli öğretmenler ödevlerin yararlı olması için bazı noktaların önemli olduğunu vurguluyorlar. Örneğin:

Ev ödevi sınıfta yapılan çalışmalarla ve mümkün olduğunca da çocukların ilgi alanı ile uyumlu olmalıdır.

Ödev çocuğun yetenekleri ve gelişim düzeyini yansıtmalıdır.

Öğretmenler sadece gün içinde sınıfta yapılanların tekrar edileceği değil, bunların pekiştirileceği ödevler vermeye gayret etmelidir.

Ödev seçenekleri sunmak, ailelere beklentiler ve amaçlarla ilgili bir liste göndermek, ev ödevinin tamamlanmasıyla bağlantılı bir ödül ve izleme sistemi kullanmak katılımı sağlamaya yardımcı olacak bazı yöntemlerdir.

Öğretmenlerin ev ödevi konusunda ilerlemeyi izlemesi ve ailelerle düzenli iletişim içerisinde olması önemlidir. Ev ödevi yapmak öğretilebilir bir beceri olduğundan öğretmenler çocukları ev ödevi konusunda hazırlamalıdır. Çocukların ev ödevlerini yapmalarının önemli ve faydalı nedenleri olduğunu bilmeye ihtiyaçları vardır.

Bu amaçla, bazı öğretmenler okulun ilk birkaç hafta boyunca hiç ev ödevi vermezler. Bunun yerine bu zamanı çocuklara ev ödevinin nasıl yapılacağını öğreterek değerlendirirler. Zaman yönetimi konusunu tartışmanın yanında, seçilmesi mümkün aktivitelerin her birinin nasıl yapılacağını öğretir, örnekler gösterir ve uygulamalar yaparlar. Çocukların eve götüreceği malzemeleri temin ederler ve sınıfta bu malzemeleri nasıl kullanacaklarını ve koruyacaklarını konuşurlar.

Gelişimsel olarak hangi sınıfta ne kadar ödev verilmesi uygundur?
Ödev miktarını çocukların genel durumuna, derslerin gereklerine ve öğrenme ihtiyacına göre öğretmenler ayarlayacaktır.

Genel olarak, çocuğun yaşı büyüdükçe verilen ödev miktarı da artar.

1. sınıfta günde 10-20 dakikalık ödev genellikle uygun olmaktadır.

2-3. sınıfların günde 20 dakika ödeve ilave olarak 15 dakika okumaya ayırmaları beklenebilir.

4-6. sınıflarda günde 40 dakika ödeve ilave olarak 30 dakikanın da okumaya ayrılması beklenebilir.

7-8. sınıflarda ise ödev süresi günde 2 saate kadar çıkabilmektedir.

Lisede öğrencilerin ödev hazırlamayı iyi bildikleri varsayımı ile ödev karmaşıklığı ve miktarı artar.

Ne kadar yardım etmelisiniz?
Anne-babanın benimseyebileceği en yararlı tutum çocuğun ödev yapmasına, kesinlikle aşırıya kaçmadan ve belli ölçüde dahil olmak olacaktır.

Bu açıdan dikkat etmeniz gereken en önemli konu ev ödevlerini çocuğun yerine yapmak değil, ona yardımcı olmak olmalıdır.

Çocuğunuzun ev ödevlerine katkınız konusunda bazı yararlı stratejiler:

İletişim kurun
Öğretmenlerin çocuğunuzdan ne beklediğini anlamanız önemlidir. Sene başında öğretmen ile görüşerek, dönem içerisinde gerekli zamanlarda nasıl iletişim kuracağınızı saptayın.

İzleyin
Çocuğunuzla ödevleri hakkında konuşun. Tamamladığı ödevi gözden geçirmek de yararlı olmaktadır.

Küçük çocuklarda, ödevlerine yardımcı olmak ve ilerlemesini yakından izlemek daha uygun olacaktır.

12 yaş ve üzeri çocuklar yardım isteyip istemedikleri konusunda kendi kararlarını verebilirler. Ancak çocuğunuz yardım istemese de, zorluk çektiğini fark ederseniz müdahale ederek dışarıdan destek alması konusunda yardımcı olabilirsiniz (örneğin bir öğretmenden destek amaçlı dersler almak, okul sonrası etüt çalışmalarına katılmak gibi).

Teşvik edin
Çocuğunuzun yaşı ne olursa olsun, çabalarını takdir etmeniz ve başarısını teşvik etmeniz büyük önem taşıyacaktır. Ödevleri konusunda konuşmanız ve derslerine olan ilginizi göstermeniz de çocuğunuzun motivasyon ve ilgisini korumasına yardımcı olabilecektir.

Örnek olun
Anne-babaların inanışları ve davranışlarının çocukların başarısı üzerinde önemli etkileri olmaktadır.

Ödevler için belirli bir yer ve zaman ayırarak ödev konusuna önem verdiğinizi gösterin.

Ödevleri ceza veya ödül aracı olarak kullanmayın
Çocuğun ev ödevini bir tehdit değil, bir fırsat olarak görmesini sağlamaya çalışın ve bunun için ona yardımcı olun.

Ev ödevlerini asla ceza olarak kullanmayın veya ev ödevinden muaf tutmayı bir ödül olarak sunmayın. Her iki tutum da ev ödevinin eğlenceli olmadığı ve günlük rutinin bir parçası olmadığı mesajını verecektir.

Nasıl yardım etmelisiniz?
Çocuğunuzun ödevlerini daha az stres ve gerilimle tamamlaması için ona yardımcı olabilirsiniz. Bu amaçla:

Düzen ve rutin her zaman kolaylık sağlar
Çocuğunuzun ev ödevlerini yapması için belirli bir yer ve belirli bir zaman tespit edin. Önceden tahmin edilebilir bir düzen ve rutin çocuklar için her zaman kolaylık sağlar.

Dikkatinin dağılmaması için yardımcı olun
Dikkat dağıtabilecek şeyleri ortadan kaldırın. Ödev saatinde televizyonu kapatarak, kişisel telefon görüşmelerinizi kısıtlayarak ve bu süre içerisinde kendiniz de okuyarak-yazarak örnek olmak suretiyle çocuğunuza yardımcı olun.

Gerekli malzemelerin bulunmasını sağlayın
Çocuğunuzun ödevini tamamlamak için gerekli tüm araç-gereçlere sahip olduğundan emin olun.

Süre planlamasına yardımcı olun
Her bir ödevin tamamlanma süresi konusunda gerçekçi hedefler belirlemesine ve böylece serbest zamanının olacağını da bilmesine yardımcı olun.